
Tridosza to podstawowa koncepcja Ajurwedy, która mówi, że zdrowie opiera się na równowadze trzech energii życiowych (dosza) vata, pitta i kapha.
Każda z tych sił odpowiada za inne funkcje fizjologiczne, a ich różne proporcje u każdego człowieka konstytuują odrębny i niepowtarzalny charakter, oparty na odmiennej budowie fizycznej i psychicznej.
Fizjologiczne funkcje trzech dosz
Vata: fizyczna i umysłowa aktywność, układ krążenia i limfatyczny, układ nerwowy i oddechowy.
Pitta: trawienie i metabolizm, aktywność wątroby i jakość krwi, aktywność mózgu i percepcja sensoryczna, temperatura ciała i wygląd skóry.
Kapha: struktura szkieletowa i mięśnie, układ stawowy i płyny ustrojowe, witalność i układ odpornościowy.
Wszyscy rodzimy się z różnymi proporcjami poszczególnych dosz: vata, pitta i kapha. Wszystkie trzy są zawsze obecne. Jednak niektórzy mogą mieć dominującą dosza kapha, inni mogą mieć kombinację typu vata-pitta, w której kapha jest obecna tylko w mniejszym stopniu i tak dalej. Ten pierwotny, wrodzony stan nazywa się prakrti. Powstaje w momencie poczęcia zgodnie ze stosunkiem doszy w żeńskim jajeczku i męskim plemniku.
Bardzo rzadką sytuacją jest zrównoważona kombinacja trójdoszy, typu vata-pitta-kapha. W tym przypadku wszystkie dosze są reprezentowane w tej samej proporcji, co stwarza najlepsze warunki do życia w równowadze i harmonii. Osoba o takich proporcjach cechuje się głębokim spokojem i siłą, nie podlega letargowi ani nadmiernemu niepokojowi. Umysł ma jednocześnie czujny i zrelaksowany. Funkcje fizjologiczne są zrównoważone. Taka prakrti jest idealnym stanem wyjściowym.
WSKAZÓWKA: wykonaj orientacyjny test dosz!
Jednak w trakcie życia wrodzony stosunek poszczególnych dosz zmienia się, co znajduje odzwierciedlenie w naszej konstytucji psychicznej i zdrowiu fizycznym. Świadomość psychiczna, myśli, uczucia, emocje, dieta, styl życia i środowisko, w którym żyjemy – wpływają na równowagę lub brak równowagi dosz w stosunku do stanu wyjściowego.
Przyczyny nierównowagi psychosomatycznej:
- złe nawyki życiowe i stereotypy
- niezdrowa dieta i niewłaściwa kombinacja pokarmów
- tłumienie potrzeb
- emocjonalna i psychiczna niestabilność, frustracja i negatywne myślenie
Nasza bieżące doszowe parametry nazywają się vikrti. Jeśli odpowiadają naszej prakrti, to będziemy zdrowi i pozostaniemy w psychosomatycznej równowadze. W większości przypadków jednak różne sytuacje życiowe i nasze reakcje na nie lub niewłaściwy tryb życia nieproporcjonalnie zwiększają niektóre z dosz, a to zaburza ich harmonijną proporcję.
Kluczem do zdrowia i harmonii jest zrozumienie, kim jesteśmy (jakie dosze dominują w naszym życiu), zaakceptowanie siebie takimi, jakimi jesteśmy i znalezienie sposobu na utrzymanie naszej równowagi psychosomatycznej w oparciu o styl życia i dietę.