Ajurwedyjska medycyna, w swojej praktyce wykorzystuje dwie różne koncepcje działań prozdrowotnych. Jedną z nich jest aktywna terapia domowa szamana, mająca na celu harmonizację funkcji psychosomatycznych, oczyszczenie organizmu i wzmocnienie odporności. Ten rodzaj leczenia łagodzi objawy i eliminuje przyczyny chorób w ich początkowych stadiach, poprzez ustanowienie równowagi trzech energii biologicznych (dosza), zdrowego funkcjonowania siedmiu tkanek organizmu (dhatus), regularne usuwanie zbędnych substancji toksycznych ( ama) i harmonijny metabolizm czyli ogień trawienny (agni).
Dla kogo przeznaczona jest domowa terapia szamana?
Domowa terapia szamana idealnie nadaje się dla większości regularnie pracujących osób, które na co dzień są narażone na napięcie i stres. Dzieli się na siedem metod oczyszczania, które stosuje się w zależności od indywidualnych potrzeb przy użyciu wywarów ziołowych (kvatha), eliksirów (avaleha), mielonych ziół (churna), nalewek oraz syropów (asava i arišta), tabletek (guti-vati), olejków (taila), balsamy (guggul) i maści (lepa):
- pobudzenie ognia trawiennego (dipana)
- oczyszczanie i detoksykacja (pacana)
- post (kszut)
- regulacja płynu (trit)
- aktywność fizyczna, ćwiczenia i joga (vyayama)
- terapia ciepłem i słońcem (atapa)
- orzeźwienie świeżym powietrzem i ćwiczenia oddechowe (marut)
Więcej przeczytasz w artykule 7 detoksykacyjnych kroków według domowej terapii ajurwedyjskiej „szamana”.
Podejście kliniczne Szodhana
Druga koncepcja nazywa się szodhana, jest bardziej wymagającym procesem oczyszczania i detoksykacji panchakarmy, który przeprowadzany jest wyłącznie pod nadzorem klinicznym doświadczonego ajurwedyjskiego lekarza. Główną różnicą pomiędzy tymi dwiema procedurami jest sposób leczenia braku równowagi pomiędzy doszami.
Szamana przywraca lekko zaburzone dosze do naturalnej równowagi, natomiast szodhana usuwa nadmiar poszczególnych dosz z ciała fizycznego. Szodhana reprezentuje proces usuwania przyczyn w przypadku chorób rozwiniętych, długotrwałych i przewlekłych. Wiąże się to przede wszystkim z dokładnym oczyszczeniem ciała fizycznego i całkowitą detoksykacją organizmu. Redukuje przerost dosz oraz usuwa nagromadzone toksyny, które powodują zanieczyszczenie tkanek organizmu (dhatus), kanałów ustrojowych (srótamsi) i stopniowy rozwój różnych chorób.
Główną metodą jest zabieg oczyszczający zwany panchakarmą, który poprawia zdrowie fizyczne i psychiczne. Ta tradycyjna ajurwedyjska procedura terapeutyczna składa się z pięciu następujących kroków, które odbywają się pod okiem doświadczonego ajurwedyjskiego lekarza:
- Wymioty (vamana) zmniejszają doszę kapha w chorobach przewlekłych górnych i dolnych dróg oddechowych, kaszlu, astmie, katarze, grypie, zapaleniu oskrzeli i niestrawności.
- Stosowanie środków przeczyszczających (vireczana) usuwa nadmiar pitta dosza przy zakwaszeniu żołądka, początkowych stadiach wrzodów żołądka i dwunastnicy, alergiach przewodu pokarmowego, żółtaczce, chorobach skóry i wysypkach.
- Nawadnianie jelit (basti) stosuje się w celu zmniejszenia doszy vata, w schorzeniach neurologicznych, w przypadku paraliżu, drętwienia, stwardnienia rozsianego, zapalenia nerwów, rwy kulszowej, bólów pleców i kręgosłupa, zaparć, kamieni nerkowych, zapalenia stawów czy reumatyzmu.
- Oczyszczanie nosa (nasja) pomaga złagodzić dolegliwości zatok nosowych i czołowych, bóle głowy, migreny, choroby oczu i bóle uszu poprzez olejki ziołowe.
- Napar dożylny (raktamokszan) zmniejsza doszę pitta i stosowany jest głównie do oczyszczania krwi w przypadkach powiększenia wątroby i śledziony, chorób skóry, wysypek, trądziku i grzybicy.
